Όσιος Ιωάννης ο Πολύτλας και εγκλείστος του εν Κιέβω σπηλαίου(+18 Ιουλίου)

)

Ο Όσιος Ιωάννης ο Πολύαθλος από νέος πολεμουνταν από τον πάθος της πορνείας.Αγων΄στηκε αλλά ούτε η πείνα ούτε η δίψα ούτε ακόμη και οι βαρειές αλυσίδες τον απάλλαξαν από αυτό.Πήγε στην Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου και προσευχήθηκε θερμά στο λείψανο του Οσίου Αντωνίου.

Μια φωνή τον προέτρεψε να μείνει έγκλειστος.Πραγματικα ο άγιος έμεινε 30 χρόνια έγκλειστος όπου υπέμεινε από τον διάβολο τα πανδεινα.Για πολλές ημέρες έβλεπε ένα πύρινο φίδι.Την νύχτα της Αναστάσεως το φίδι προσπάθησε να καταπιεί τον άγιο.Τότε κάλεσε σε βοήθεια τον Χριστό και το φίδι εξαφανίστηκε.

-Γιατί ταλαιπωρήθηκα τόσα χρόνια;ρώτησε ο Ιωάννης
-Εδοκίμασα την πίστη σου και την υπομονή σου ,ήταν η απάντηση.Να προσεύχεσαι για το πάθος σου σε αυτόν που είναι θαμμένος εδώ(Εννοώντας τον Όσιο Μωυσή-28/7-,όπου ασκήτεψε στην Λαύρα).

Ο Όσιος Ιωάννης εκοιμήθη στις 18 Ιουλίου 1160.Το άφθαρτο λείψανό του βρίσκεται στην Λαύρα.

Αναρτήθηκε από π.Γεώργιος ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ στις 7/18/2013

Αγίου Νείλου του ασκητού- Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ

Πρόλογος

       ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ, άραγε, οι σημερινοί χριστιανοί, τί είναι η αληθινή προσευχή, ποια τα χαρακτηριστικά της και ποιοι οι καρποί της;

       Οι Άγιοι της Εκκλησίας μας, που υπήρξαν οι κα­τεξοχήν προσευχόμενοι άνθρωποι, μας έχουν παραδώσει την ιερή τους εμπειρία με τρόπο εκφραστικό και κατηγορηματικό. Η προσευχή, μας λένε, είναι ανύψωση του νου στο Θεό και συνομιλία μαζί Του. Η προσευχή είναι ένωση του ανθρώπου με το Θεό^. έργο των αγγέλων^. κλειδί του Παραδείσου^. φωτισμός της ψυχής^. συγχώρηση των αμαρτημάτων^. μητέρα των αρετών. Η προσευχή είναι όπλο ακαταμάχητο^. θησαυρός αδαπάνητος^. γέφυρα που σώζει από τους πειρασμούς^.τείχος που προστατεύει από τις θλίψεις. Η προσευχή είναι καθρέφτης της πνευματικής ζωής του ανθρώπου και εργασία που ποτέ δεν τελειώνει.

        Εύκολα, λοιπόν, αντιλαμβάνεται κανείς, πως η προσευχή δεν αποτελεί ένα απλό «θρησκευτικό καθήκον» ή μια «συναισθηματική εκτόνωση». Είναι η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία ζει η ψυχή. Είναι η ολοκληρωτική στροφή και προσφορά του ανθρώπου στο Θεό. Μια προσφορά, που, όταν συνοδεύεται από τον αγώνα για την τήρηση των εντολών του Χριστού, ελκύει τη θεία χάρη. Κι αυτή με τη σειρά της καθαρίζει την καρδιά, φωτίζει το νου, μεταμορφώνει τον όλο άνθρωπο και τον χριστοποιεί.

        Γι' αυτό, χριστιανός που δεν προσεύχεται, δεν είναι αληθινός χριστιανός. Και άνθρωπος που δεν ξέρει να προσευχηθεί, δεν είναι ολοκληρωμένος άνθρωπος.

        «Όπως το σώμα», λέει ο ιερός Χρυσόστομος, «χωρίς την ψυχή, είναι νεκρό, έτσι και η ψυχή, χωρίς την προσευχή, είναι νεκρή».

       Στις επόμενες σελίδες προσφέρεται επιλεκτικά, σε ελεύθερη νεοελληνική απόδοση, ένα κλασικό έργο της πατερικής γραμματείας, ο «Λόγος περί προσευχής», που βρίσκεται καταχωρημένος στη Φιλοκαλία και αποδίδεται στον Σιναΐτη άγιο Νείλο τον ασκητή (5ος αι.).

        Ολόκληρο το έργο αποτελείται από 153 μικρά μα περιεκτικά "κεφάλαια", που χειραγωγούν με ασφάλεια στην οδό της πνευματικής προσευχής όποιον θελήσει όχι να τα διαβάσει βιαστικά, μα να τα μελετήσει προσεκτικά και να τ' αφομοιώσει. Γιατί είναι αλήθεια, πως για τον σημερινό άνθρωπο ο λόγος του αγίου Νείλου είναι τροφή στέρεη. Είναι ισχυρό αντίδοτο στον πνευματικό λιμό της εποχής μας, όπου το «μυστήριον της ανομίας» ενεργείται με ταχύτατους ρυθμούς.

Έχει καταστρέψει πολλούς με την απόγνωση(Αγ.Ιωάννου Κρονστάνδης)

 Για τον πειρασμό της απελπισίας στην ηγουμένη Ταϊσία: 

«Ο Θεός επιτρέπει σ’ αυτόν τον πειρασμό να προσβάλλει τις δυνατότερες φύσεις, αυτούς δηλαδή, που είναι πιο πεπειραμένοι στον πνευματικό πόλεμο. Ο εχθρός σου τον παρουσιάζει, επειδή βλέπει ότι οι αγώνες σου φθάνουν σ’ ένα τέλος, ότι ετοιμάζεται για σένα στον ουρανό μια ανταμοιβή και θέλει να σε χτυπήσει και να σε ρίξει κάτω μ’ ένα δυνατό τίναγμα και να σου στερήσει έτσι τον στέφανο.

 Έχει καταστρέψει πολλούς με την απόγνωση. Να είσαι δυνατή και ανδρεία, να πολεμάς τις μηχανορραφίες του εχθρού. Μην παραδίδεσαι. Να σηκώνεις αυτόν τον σταυρό με ταπείνωση και αντοχή. Να θεωρείς ότι αυτός ο πειρασμός σου παρουσιάζεται, για να μεγαλώσει την ταπεινοφροσύνη σου και ο Κύριος θα σε βοηθήσει. Αυτός που έχει θεμελιωμένη την ψυχή του πάνω σε βράχο, δεν θα κλονισθεί από τους ανέμους των πειρασμών του εχθρού, καμιά καταιγίδα δεν είναι αρκετά δυνατή να συγκλονίσει τα θεμέλια. Εκείνος όμως, που το σπίτι της ψυχής του είναι χτισμένο στην άμμο, η ψυχή, που δεν έχει σαν θεμέλιό της την Πέτρα Χριστό, εύκολα καταστρέφεται ακόμη και με μια μικρή μπόρα.

Την πνευματική κλίμακα να την ανεβαίνεις, όχι να την κατεβαίνεις. Να ανυψώνεσαι στο πνεύμα και στον νου. Κλήθηκες, για να οδηγήσεις το μικρό σου ποίμνιο των παρθένων, που τις έχει διαλέξει ο Θεός, για ν’ ακολουθήσουν την μοναχική ζωή. Αυτό το έργο να μην το θεωρείς κατώτερο ή μικρότερο από τις αρετές εκείνες και τα ασκητικά επιτεύγματα, που θα μπορούσες να επιτύχεις με την ησυχία προσπαθώντας να σώσεις μόνο την ψυχή σου.

Τώρα δεν έχεις ειρήνη, επειδή υπηρετείς τον πλησίον σου. Οι αγώνες σου τώρα είναι οι φροντίδες και οι θλίψεις. Είναι φροντίδες και θλίψεις μαρτύρων, γιατί εσύ σταυρώνεσαι για όλους, για χάρη της αγάπης του Θεού και του πλησίον σου. Τι θα μπορούσε να είναι υψηλότερο;»

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΡΟΝΣΤΑΝΔΗΣ

Αναρτήθηκε από π.Γεώργιος ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ στις 7/21/2013

Νικολάε Στάινχαρντ-Χωρια της Καινής Διαθήκης που δείχνουν πως ο χριστιανισμός είναι θρησκεία του θάρρους.

Τα αναρίθμητα εδάφια, καθώς και ή προτροπή του Χριστού: Θάρσει τέκνον θάρσει θύγατερ (Ματθ. 9, 2, 9, 22• Μάρκ. 10,49• Λουκ. 8, 48), Θαρσείτε {Μάρκ. 6, 51• Ίω. 16, 33).

Οι ενθαρρύνσεις: μη φοβού (Μάρκ. 5, 37 Λουκά, 13• I, 30• 5, 10• 8,50 )μη  φοβείσθε (Μάρκ. 6, 50• Λουκ. 2, 10• 12, 7 24, 36• Ίω. 6, 20), μη έκθαμβείσθε  (Μάρκ. 16, 6).

Στον κατάλογο εκείνων που προορίζονται για τη λίμνη την καιόμενη, ποιοι  φιγουράρουν πρώτοι; οι δειλοί (Άποκ. 21,8) και ή επίπληξη: ''Τι δειλοί έστε ούτως''; Δηλαδή, γιατί είστε τόσο δειλοί;

Και, κυρίως, ή αποκάλυψη του μεγάλου μυστικού: ''ή βασιλεία των ουρανών βιάζεται και βιασταί άρπάζουσιν αυτήν'', δηλαδή, ή βασιλεία του Θεού κερδίζεται με προσπάθεια και την κατακτούν αυτοί που αγωνίζονται. (Ματθ. II, 12)

(Σε ξένες μεταφράσεις της Καινής Διαθήκης, στο συγκεκριμένο εδάφιο του Ματθαίου γίνεται λόγος για πόλεμο και τη βασιλεία κερδίζουν οι πολεμιστές. Η αγγλική Βίβλος μιλάει για βία και για ανθρώπους βιαστές, ενώ ή νέα Βίβλος κάνει λόγο για αγώνα. Για αγώνα μιλούν και οι Γάλλοι, ενώ τέλος οι Γερμανοί έχουν έναν παρόμοιο όρο, το «GEWALT», και στη συνέχεια ένα σύνθετο και πιο εκφραστικό ρήμα: «ΑΠΟΣΠΩ ΒΙΑ».

Ό Θεός δεν μας έδωσε πνεύμα δειλίας (β ' Τιμ. I, 7): «ου γαρ έδωκεν ημιν ο Θεός πνεύμα δειλίας», άλλα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για αόρατο πόλεμο, όπως χαρακτηριστικά λέει ό άγιος Νικόδημος ό Αγιορείτης, έτοιμοι να κακοπάθουμε  σαν καλοί στρατιώτες του Ιησού Χριστού (β ' Τιμ. 2, 3): «σύ ούν κακοπαθησον ως καλός στρατιώτης», μέ θώρακα τη δικαιοσύνη, περικεφαλαία τη σωτηρία και  ξίφος το Πνεύμα.

Ό χριστιανισμός είναι θρησκεία μαρτυρική, πού τη χαρακτηρίζει το φυσικοί θάρρος των μαρτύρων της, γι' αυτό κι ό Παύλος στο Φιλιπ. I, 28-30 λέει ξεκάθαρα: «σε τίποτα δεν σας φοβίζουν οι εχθροί σας. Τούτο είναι γι' αυτούς σημάδι απώλειας, ενώ για σας είναι σημάδι σωτηρίας και προέρχεται από τον Θεό. Γιατί σ` εσάς δόθηκε το χάρισμα, όχι μόνο να πιστεύετε στον Χριστό, άλλα και να υποφέρετε γι' αυτόν, διεξάγοντας τον ίδιο αγώνα, που είδατε να διεξάγω εγώ, και που τώρα μαθαίνετε ότι τον συνεχίζω.

Στο Έβρ. 13, 6, ό Παύλος προσθέτει: «Κύριος έμοί βοηθός, και ου φοβηθήσομαί τι ποιήσει μοι άνθρωπος;», δηλαδή, ό Κύριος είναι βοηθός μου, δεν θα φοβηθώ. Τί μπορεί να μου κάνει ένας άνθρωπος; 'Αλλά και στο Ιω. Β' 4, 18: «φόβος ουκ εστίν εν τη αγάπη, άλλ' ή τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον», δηλαδή, όποιος αγαπάει δεν φοβάται. Ή τέλεια αγάπη διώχνει το φόβο.

Νικολάε Στάιχαρντ-Το ημερολόγιο της ευτυχίας/ΠΗΓΗ

Αναρτήθηκε από π.Γεώργιος ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ στις 7/21/2013

Ο Όσιος Ποιμήν και το ...μαξιλάρι

῾Η ατμόσφαιρα μύριζε μπαρούτι. Τά πνεύματα μέσα στήν μικρή συνοδεία τῶν μοναχῶν ἦταν πολύ ἠλεκτρισμένα. ῾Η κατάσταση δέν ἔπαιρνε ἄλλο. Μᾶλλον εἶχε ἔλθει ἡ ὥρα νά πάρει ὁ πειρασμός πόδι ἀπό τόν τόπο τους. Νά πάει ὁπουδήποτε ἀλλοῦ, μόνος ἤ ἔστω μέ ἄλλους πού τά κριτήριά τους ὅμως θά ἦταν πολύ πιό κάτω ἀπό τά δικά τους. ῎Οχι μόνο τούς προκαλοῦσε μέ τήν στάση του, ἀλλά γινόταν καί πολύ κακό παράδειγμα γιά τούς διάφορους προσκυνητές πού τύχαινε νά περάσουν ἀπό ἐκεῖ καί νά βρεθοῦν μάλιστα σέ κάποια ἀγρυπνία τους. ῾Η κακή εἰκόνα του ἀντανακλοῦσε σέ ὅλους τους. Τί θά λέγανε καί γι᾽ αὐτούς;

Στήν ἀρχή δέν πολυέδωσαν σημασία. Τό ἀντιμετώπισαν μᾶλλον χαλαρά. ῾Ορισμένοι ἴσως καί νά τό διασκέδασαν. ᾽Αλλά ὅταν παρόλη τήν παρατήρηση πού τοῦ ἔγινε, ἀρχικά ἀπό κάποιον ἀδελφό κι ἔπειτα ἀπό τόν ἴδιο τόν Γέροντα, ἐκεῖνος συνέχιζε τήν ἴδια τακτική, ἄρχισαν νά τό θεωροῦν ἐνοχλητικό. Καί ἡ ἐνόχληση γρήγορα πῆρε τήν μορφή τῆς ταραχῆς καί τῶν νεύρων. Ναί, ὁ νέος καλόγερος πού εἶχε φτάσει στήν συνοδεία τους πρίν ἀπό μερικές μῆνες, μέ καλές συστάσεις εἶναι ἀλήθεια, χωρίς νά προκαλεῖ κάποιο ἄλλο πρόβλημα πέρα ἀπό αὐτό, ἔγινε τό ἀγκάθι τοῦ μικροῦ μοναστηριοῦ τους.

῾Μά νά μήν ἀκούει οὔτε καί τόν Γέροντα; Μεγάλη ψυχή ἔχει ὁ Γέροντάς μας πού τόν ἀνέχεται ἀκόμη καί δέν τόν ἔχει διώξει᾽, ἦταν τό μόνιμο σχεδόν σχόλιο τῶν παλαιοτέρων καί γεροντοτέρων καλογέρων.

Κάνα δυό προσπάθησαν νά τόν δικαιολογήσουν. ῾Νέος εἶναι. Κάνει τόν ἀγώνα του. Δέν μᾶς ἐνοχλεῖ σέ ὁτιδήποτε ἄλλο ἐκτός ἀπό αὐτό. ᾽Αλλά, καί σ᾽ αὐτό πού φαίνεται ὅτι ἐνοχλεῖ, κοιτάξτε: ἔρχεται πάντα στίς ἀκολουθίες καί στίς ἀγρυπνίες. Δέν ἔλειψε ποτέ. ῾Απλῶς...τόν πιάνει ὁ ὕπνος᾽.

Νά, λοιπόν, τό πρόβλημα μέ τόν καλόγερο ᾽Αγάθωνα πού εἶχε γίνει ἀγκάθι γιά τούς πολλούς καί τούς τάραζε: στίς ἀκολουθίες καί μάλιστα στίς ἀγρυπνίες μετά ἀπό λίγο κοιμόταν.

Ο μακαριστός Γέροντας π. Σεραφείμ Δημόπουλος,

Διδαχές του μακαριστού Γέροντος

π. Σεραφείμ Δημοπούλου

του Κώστα Νούση

Φιλολόγου - Θεολόγου

Λάρισα 15 – 4 - 2009

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΗ

ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΟΥ ΜΕ ΤΟ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟ ΓΕΡΟΝΤΑ

π. ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟ ( + 2008 )

Με το μακαριστό αρχιμανδρίτη πατέρα Σεραφείμ γνωρίστηκα ουσιαστικά γύρω στα 1993 και η δυνατή πνευματική μας σχέση διήρκεσε δέκα ολόκληρα χρόνια, κατά τα οποία βρισκόμουν σχεδόν χωρίς υπερβολή κάθε μέρα μαζί του. Καυχώμαι λοιπόν εν Κυρίω ότι μαθήτευσα παρά τους πόδας Σεραφείμ και πως γνωρίζω όσο ελάχιστοι σε βάθος και τον τρόπο ζωής του και τη διδασκαλία του.

Ο γέροντας, εξ Ηρακλείου Κρήτης ορμώμενος και διερχόμενος από διάφορες μονές και ασκητήρια εντός και εκτός αγίου Όρους, κατέληξε στην ιερά Μητρόπολη Λάρισας, την οποία διηκόνησε έως την 17-4-2008, οπότε και ευρέθη στα εξωτερικά σκαλάκια του κελλιού του κεκοιμημένος σε ηλικία 71 ετών. Η πολυετής του ιερατική διακονία αναλώθηκε στην ελεημοσύνη κυρίως και στις βαπτίσεις υπέρ τους χιλίους αλλοδαπών. Έκτισε ολόκληρο παιδικό σταθμό μόνος του, έθρεψε χιλιάδες απόρων και λαθρομεταναστών, έστειλε ανεκτίμητης αξίας υλική και πνευματική βοήθεια στην εξωτερική ιεραποστολή, στην οποία νεότερος συμμετείχε και ο ίδιος, και έγραψε πληθώρα ψυχωφελών βιβλίων. Και όλα αυτά χωρίς τη συνδρομή των εκάστοτε εκκλησιαστικών αρχών.

Θυμάμαι ότι τον πρωτοσυνάντησα έξω από τις φυλακές Λάρισας και περπατήσαμε μέχρι το παρακείμενο ταπεινό του σπιτάκι. Πάντα εν αφανεία διάγων, έκανε τεράστιες πεζοπορίες καθημερινά νωρίς τα χαράματα, αφού τελείωνε το μοναχικό του κανόνα προσευχής, καθ’ οδόν προς την πόλη όπου έβγαινε, για να διεκπεραιώσει το διακόνημά του της ελεημοσύνης. Κυκλοφορούσε με ένα άπλυτο και τρύπιο ράσο και προκαλούσε εσκεμμένα την περιφρόνηση του κόσμου και το γέλωτα των καθωσπρεπιστών χριστιανών αλλά και την απορία των περί τα πνευματικά αδαών. Μάλιστα πολλοί υποτιμητικά, λόγω και του χαμηλού του αναστήματος και της εν γένει εντύπωσης που προκαλούσε, τον απoκαλούσαν Σεραφειμάκο. Πίσω όμως από το ταπεινό αυτό σχήμα εκρύβετο ένας γίγαντας του Πνεύματος, ένας διά Χριστόν σαλός σύγχρονος άγιος.

ΙΕΡΑΤΙΚΟ - ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΟ ΕΡΓΟ

Μαζί τελέσαμε δεκάδες βαπτίσεων ανθρώπων πασών των φυλών της γης, κυρίως όμως Βορειοηπειρωτών και Αλβανών. Έκανε πολλές βαπτίσεις και θείες Λειτουργίες και εντός των φυλακών Λάρισας. Τα έξοδα των βαπτίσεων ήταν κυρίως δικά του. Ταυτόχρονα διέθετε μεγάλο μέρος του μισθού του στο να χορηγεί στους φυλακισμένους και ό,τι άλλο του ζητούσαν. Εκεί όμως που έδινε καθημερινά τρόφιμα ήταν στα κρατητήρια της Αστυνομίας Λάρισας, όπου με έστελνε να πηγαίνω τρόφιμα μαζί με άλλα πνευματικά του παιδιά. Επίσης ήμουν παρών σε πάμπολλες περιπτώσεις που χορηγούσε τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης σε λαθρομετανάστες κυρίως που κοιμόντουσαν έξω στα χωράφια στη δεκαετία του 1990. Αμέτρητες είναι και οι προσφορές του σε διάφορους χρείαν έχοντας εντός της πόλης μας με τη μεταφορά αγαθών με πνευματικά του τέκνα. Ήξερε ο πατήρ να ασκεί και με αυτό τον τρόπο τα παιδιά που του ενεπιστεύθη ο Θεός. Για τις αποστολές του τέλος της εξωτερικής ιεραποστολής δεν χρειάζεται καν να αναφερθώ, καθώς είναι τοις πάσι γνωστές σε Βαλκάνια κυρίως και Αφρική. Και όλο αυτό το τεράστιο ιδιωτικής πρωτοβουλίας, εμπνεύσεως και εκτελέσεως έργο γινόταν αφανώς και χωρίς τυμπανοκρουσίες. Πάντα δε ο γέροντας έλεγε ότι χρειάζονται και αυτές οι εξωτερικές δράσεις αλλά τόνιζε ότι προέχει ο εσωτερικός πνευματικός αγώνας.

Ως ιεροκήρυκας έτρεχε αδιαμαρτύρητα οπουδήποτε τον έστελνε η Μητρόπολη, αν και ταλαιπωρούνταν, διότι δεν είχε όχημα. Πολλές φορές γυρνούσε με τα πόδια, ειδικά τα πρώτα χρόνια, και συχνά περίμενε ώρες τη συγκοινωνία μέσα σε παγετούς και καύσωνες. Και τα δεχόταν όλα με υπομονή, ως μια μορφή ακόμα άσκησης και εκούσιου μαρτυρίου.

Ως ιερέας ήταν λάτρης ο ίδιος της ορθοδόξου πνευματικότητας αλλά συνάμα ήταν ανοιχτό πνεύμα και όχι μονοδιάστατος και ζηλωτής. Διατηρούσε καλές σχέσεις με προϊσταμένους άλλων θρησκειών και αλλόδοξων χριστιανικών ομολογιών και είχε να πει πάντα μία καλή κουβέντα για θετικά στοιχεία που έβρισκε και σε αιρετικούς και σε ζηλωτές παλαιοημερολογίτες. Με διάκριση όμως πάντα και με στόχο την ωφέλεια του ακροατή του. Τον ενδιέφερε πρώτιστα η ορθόδοξη οδός και ευκαίρως ακαίρως μας οδηγούσε εκεί. Για το λόγο αυτό πάντα τόνιζε ότι τον ενοχλούσε που έβλεπε τις ορθόδοξες θρησκευτικές οργανώσεις να είναι σε πολλά σημεία επηρεασμένες από το δυτικό χριστιανισμό.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ

Ως πνευματικός ο γέροντας είχε το χαρακτηριστικό της μεγάλης επιείκειας. Δεν έδινε ιδιαίτερη προσοχή στις πτώσεις ούτε και κανόνιζε αυστηρά τα παραπτώματα. Μου ανέφερε κάποτε ότι ερχόταν ένας ομοφυλόφιλος και εξομολογείτο και τον ενεθάρρυνε με ένα γλυκύτατο τρόπο να κόψει το πάθος του που σε άφηνε άναυδο για την αγάπη και διάκρισή του. Άλλοτε θυμάμαι ότι είχε στιγματίσει έναν άλλο μεγάλης φήμης πνευματικό που επέβαλε διετή αποχή από τη θεία κοινωνία σε περίπτωση πορνείας, κρίνοντας ότι ο πεσών στο αμάρτημα εκείνο έχρηζε άλλης αντιμετώπισης λόγω και ψυχικής κόπωσης. Ποτέ δε λεπτολογούσε πάθη και λογισμούς αλλά τόνιζε τον πνευματικό αγώνα. Συνεχώς επισήμαινε ότι δε χρειάζεται να εξομολογούμαστε συχνά αλλά να κάνουμε περισσότερο πνευματικό αγώνα. Και φυσικά ήταν θιασώτης της συχνής θείας κοινωνίας. Χαρακτηριστικά έλεγε ότι μία ψυχικά άρρωστη έπρεπε να κοινωνεί τακτικά, για να θεραπευθεί, προτρέποντας έμμεσα να μην αμελούμε να προσερχόμαστε στη θεία μετάληψη.

ΟΙ ΕΞΤΡΕΜΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ "ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΩΝ"

    1. ΟΙ ΕΞΤΡΕΜΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ «ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΌΝ ΣΑΛΩΝ»
    2. Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ:  Δεν έχει συνταγολόγια ηθικά.  Δεν είναι η ατομική τακτοποίησή μας.  Δεν είναι εφησυχασμός γεννημένος από την τήρηση εξωτερικών τύπων.  Είναι αγώνας για να γίνει κανείς γνήσιος να μπορέσει να σπάσει τον ατομικισμό του να ανοιχτεί πραγματικά
    3. Ο ΧΡΙΣΤΟΣ: O ΕΞΤΡΕΜΙΣΤΗΣ ΘΕΟΣ  Καταπατά τον θρησκευτικό νόμο  Αρνείται να λιθοβολήσει τη μοιχαλίδα  Καταδέχεται να φάει και να συνομιλήσει με πόρνες και τελώνες  Καταπατάει την αργία του Σαββάτου προκειμένου να ευεργετήσει τον άνθρωπο  Καυτηριάζει τους υποκριτές για την επιδεικτική νηστεία τους  και έτσι  · Αναδεικνύει και φωτίζει την ουσία του
    4. ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΥΝ:  Τον κίνδυνο της νόθευσης του Χριστιανισμού  · από υποκρισία  · από θρησκοληψία  · τον κίνδυνο αντικατάστασής του από μια τυπολατρία
    5. ΟΙ «ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΙ»  · Χτυπούν την υποκρισία του κόσμου  · Αποτελούν φανέρωση χαρίσματος του Αγίου Πνεύματος  · Εκφράζουν μια από τις οξύτερες μορφές του προφητικού κηρύγματος
    6. ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΜΟΝΑΧΟΙ ΠΟΥ:  Αφήνουν το μοναστήρι ή το ασκητήριό τους  Έρχονται στις πόλεις –στον «κόσμο» -στις «χριστιανικές» κοινωνίες  Κάνουν πράξεις παράλογες και προκλητικές,  πράξεις τρελού,  Έχουν ένα βαθύτερο νόημα  Αποβλέπουν στην αποκάλυψη αληθειών, πνιγμένων στη συμβατικότητα και «αξιοπρέπεια» της κοινωνίας.
    7.  Συμμετέχουν σ’ όλες τις διαστάσεις του περιθωρίου, πλην μιας:  της αμαρτίας  Μπαίνουν σε τόπους που δεν συχνάζουν αξιοπρεπείς-ευσεβείς  άνθρωποι
    8. ΣΥΧΝΑΖΟΥΝ:  · Σε ταβέρνες  · Σε κακόφημες συνοικίες  · Σε πορνεία  · Ζουν με τους περιθωριακούς- απόκληρους  δεν τους απορρίπτουν  Δεν τους αναγκάζουν με τη βία να αλλάξουν τρόπο
    9. ΒΙΩΝΟΥΝ:  Την κοινωνική απόρριψη  Τον πόνο  Την αδικία  Την αναξιοπρέπεια
    10. ΕΧΟΥΝ ΩΣ ΣΤΟΧΟ:  Να προσεγγίσουν τους περιθωριακούς  να τους νοιώσουν  να τους οδηγήσουν ελεύθερα σε επίγνωση  απευθύνονται στους χριστιανούς που ενδιαφέρονται μονάχα  για την ατομική σωτηρία τους  επιτιμούν τους αμαρτωλούς  θαυματουργούν συχνά για να εμποδίσουν μια χειρότερη πτώση  έχοντας συνήθως το διορατικό χάρισμα διαβάζουν τα μυστικά  βάθη των ανθρώπων  δεν αρνούνται τα δόγματα και την πίστη της Εκκλησίας
    11. ΑΥΤΟΕΞΕΥΤΕΛΙΖΟΝΤΑΙ:  · για να κρύψουν την αγιότητά τους  · να μην επαινεθούν από τον κόσμο  · να μη γίνουν δούλοι του θαυμασμού ή και της κο-  λακείας του κόσμου.  έχουν ως θεμέλιο τη σχέση τους με τον Θεό
    12. ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ

Ὁ βίος τῆς ὁσίας Ξένιας Ἁγ. Πετρούπολης καί φωτογραφίες ἀπό τόν τάφο της-κοιμητήριο Σμολένσκι

by hristospanagia5

Αυτόν τον πρώτο Μακαρισμό της επί του Όρους ομιλίας του Κυρίου μας “Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι ότι αυτών εστιν η βασιλεία των ουρανών” μπορούμε να τον αποδώσουμε πλήρως στην ευλογημένη δούλη του Θεού Ξένη, την δια Χριστόν σαλή. Ανήκε σ’ αυτούς που είναι “πτωχοί τω πνεύματι” και τα σαράντα πέντε χρόνια της ασκητικής της ζωής δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια απόκτηση του Αγίου Πνεύματος και μία καθίδρυση της Βασιλείας των ουρανών στην καρδιά της.

“Εις το όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος”. Εδώ αναπαύεται το σώμα της δούλης του Θεού, Ξένης Γκριγκόριεβνα, συζύγου του αυτοκρατορικού πρωτοψάλτου, συνταγματάρχου Ανδρέα Φεοντόροβιτς Πετρώφ. Χήρα σε ηλικία 26 ετών, μία προσκυνήτρια για 45 χρόνια, έζησε 71 χρόνια. Ήταν γνωστή με το όνομα Ανδρέα Φεοντόροβιτς”.
Αυτά γράφονται στο λακωνικό επιτύμβιο πάνω στον τάφο της μακαρίας Ξένης, γραμμένα από ένα άγνωστο πρόσωπο. Καμμιά λαϊκή διήγηση, καμμιά ανάμνηση ανθρώπων, ούτε γραπτές πηγές δεν μας προμηθεύουν πληροφορίες σχετικά με τους γονείς της, την ανατροφή της, την παιδεία της ή άλλη κοινωνική δραστηριότητα. Όμως μπορούμε να υποθέσουμε ότι η Ξένη Γκριγκόριεβνα δεν ήταν από χαμηλή οικογένεια. Ο σύζυγός της Ανδρέας Φεοντόροβιτς είχε τον βαθμό του συνταγματάρχου και ήταν πρωτοψάλτης στην βασιλική αυλή. Η θέση αυτή ήταν μια πολύ υψηλή κοινωνική θέση και έδινε δόξα και υλική απολαβή.

 Ήταν νέοι. Είχαν αγάπη μεταξύ τους. Υπηρέτησαν και οι δύο στην βασιλική αυλή, έκαναν το γάμο τους, καλούσαν φιλοξενουμένους στο σπίτι τους και αυτοί οι ίδιοι πήγαιναν ως φιλοξενούμενοι σε άλλα σπίτια. Αυτά οι άνθρωποι τα ονομάζουν “καλή τύχη” και φαινόταν ότι τίποτε στο ανδρόγυνο αυτό, τον Ανδρέα και την Ξένη, δεν θα έδινε τέλος σ’ αυτή τους τη χαρά. Αλλά ξαφνικά ένα φοβερό χτύπημα, σαν κεραυνός εν αιθρία, ο αναπάντεχος θάνατος του αγαπημένου συζύγου, κεραυνοβόλησε την Ξένη Γκριγκόριεβνα. Τόσο πολύ καταβλήθηκε αυτή από θλίψη για τον θάνατο του συζύγου της, ώστε στους πολλούς φαινόταν ότι έχασε τα λογικά της. Έτσι νόμισαν οι συγγενείς της, οι φίλοι της και οι γνωστοί της.



Πραγματικά η συμπεριφορά της Ξένης μετά το θάνατο του συζύγου της ήταν πολύ περίεργη. Κατά πρώτον άρχισε να βεβαιώνη όλους όσους την περιτριγύριζαν ότι ο σύζυγός της δεν πέθανε, αλλά ότι πέθανε αυτή. Φόρεσε τα ρούχα του νεκρού συζύγου της και άρχισε να ονομάζη τον εαυτό της Ανδρέα Φεοντόροβιτς.



Οι συγγενείς της την θεώρησαν περισσότερο για παράφρονα , όταν αυτή άρχισε να μοιράζη την περιουσία της στους φτωχούς και όταν έδωσε το σπίτι της στην Παρασκεύα Ατόνοβα. Οι ενδιαφερόμενοι για την περιουσία της συγγενείς της στράφηκαν στις αρχές και ζήτησαν από αυτές να λάβουν μέτρα εναντίον μιας τέτοιας διάθεσης της κληρονομιάς της από αυτήν. Μετά από αυτήν την αναφορά των συγγενών οι αρχές την κάλεσαν και αφού συζήτησαν μαζί της, συμπέραναν ότι ήταν πολύ καλά στα λογικά της και είχε επομένως κάθε δικαίωμα να κάνη ό,τι ήθελε την περιουσία της.



Τί συνέβηκε πράγματι με την Ξένη Γκριγκόριεβνα; Ασφαλώς συνέβηκε μέσα της μια πλήρης πνευματική αντιστροφή, πού, κατά τα ίδια της τα λόγια, η Ξένη Γκριγκόριεβνα Πέτροβα είχε πεθάνει!…Βάζοντας τα ρούχα του συζύγου της και παίρνοντας το όνομά του ήταν , κατά τη γνώμη της, σαν να παρατεινόταν η δική του ζωή στο πρόσωπό της για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες του με τη δική της αφιερωμένη στο Θεό ζωή. Τώρα αυτή παρουσίαζε τον εαυτό της στον κόσμο με την πιο δύσκολη υπηρεσία του Θεού ως “κατά Χριστόν τρελλή”

Ἡ κραυγή τῆς σαλῆς: «Βγάλτε αὐτές τίς μεγάλες πέτρες!»

by hristospanagia5

Ο λόγος για την περίφημη και περιλάλητη οσία Ταρσώ (4/7/1910–7/10/1989), την δια Χριστόν Σαλή που έζησε στην Κερατέα Αττικής, στη σύγχρονη βαβελική εποχή μας, με μία αφάνταστη και αδιανόητη για τους πολλούς ζωή και πολιτεία. Μια ζωή κυριολεκτικά γεμάτη εκούσιο μαρτύριο, θλίψη, πόνο, καρτερία, αφάνεια, αδοξία, φτώχεια, στέρηση, κατατρεγμό αλλά, και απερίγραπτο μεγαλείο αγιότητας και Χάριτος Θεού. Στην περίπτωση της Ταρσώς και στον πολύ συγκεκριμένο τρόπο που βίωνε εσωτερικά την «ζωοποιόν νέκρωσιν» του εαυτού της, φαίνεται να πραγματοποιείται ο αποκαλυπτικός λόγος του Κυρίου προς τον Άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη (†1938): «Κράτα το νου σου στον άδη και μην απελπίζεσαι!». Όπως ο Άγιος Σιλουανός, έχοντας στη ψυχή του άσβεστη την φλόγα της αγάπης για τους κεκοιμημένους, αισθανόταν την ανάγκη της αδιάλειπτης προσευχής υπέρ των νεκρών που «ὑπῆρχαν ἐν βασάνοις», έτσι ακριβώς και η Ταρσώ, σε όλη τη διάρκεια της ζωής της και, μάλιστα, από την αρχή των νεανικών της χρόνων, είχε ζωντανή την αγάπη και έκδηλη την αγωνία της για τους κεκοιμημένους που υπόκεινται στα βάσανα της κολάσεως.

Συχνά, με όλη την δύναμη της ασθενικής της φωνής, έλεγε: «Τρύπα, αδελφοί μου!!… Ανοίξτε τρύπα, αδελφοί μου!!… Είναι ψυχές, από κάτω!!… Πολλές ψυχές!!… Από ’δω, μέχρι εκεί κάτω!!… (και έδειχνε ίσαμε κάτω την θάλασσα). Πλήθος!!… Οι πεθαμένοι, είναι απ’ όλα!!… Απ’ όλα, είναι!!… («Απ’ όλα»: δηλαδή, απ’ όλα τα κοινωνικά στρώματα αυτού του παροδικού κόσμου). Στα έγκατα του άδη, είναι!!… Δεν έχουν καλή στάση και πρέπει να τους βοηθήσουμε!!… Απ’ όλα, είναι: βουλευτές, γουναράδες, τσαγκάρηδες, έμποροι!!… Μη γελάτε!!… Οι ψυχές τους, ζητούν ν’ αναπνεύσουν, ν’ αναπαυθούν!!…».
Μ’ αυτόν τον έντονο και παραστατικό τρόπο, προέτρεπε να προσευχόμαστε για τις ψυχές των κεκοιμημένων. Πολλοί, μάλιστα, επισκέπτες της είχαν ακούσει

Ἡ Ἁγία μητέρα τοῦ Κιέβου Ἀλυπία καί ἡ μοιχαλίδα γυναίκα!

by hristospanagia5

Η διά Χριστόν μωρία
Εξωτερικά χαρακτηριστικά της διά Χριστόν σαλότητας στη μακαρία Γερόντισσα Αλυπία αποτελούσαν το απαράμιλλο κόκκινο καπελάκι στο κεφάλι, πού φορούσε χειμώνα-καλοκαίρι και το οδυνηρά κυρτωμένο σώμα από τα βαριά «εξογκώματα». Μπροστά της απαγορεύονταν κάθε ελευθεριότητα ή οικειότητα, επιπόλαιη συμπεριφορά ή άσεμνη ενδυμασία. Οποιαδήποτε σκιά, έστω, αδιαντροπιάς ήταν απαράδεκτη ενώπιον της.
Κάποιες φορές ήταν δυνατόν να λέει αρχικά ακατανόητα πράγματα, το νόημα των οποίων εξηγούνταν, οπωσδήποτε, αργότερα. Το προορατικό χάρισμα της εκδηλωνόταν, κυρίως, σε ένα συγκεκριμένο άτομο, και με τέτοιο τρόπο ώστε να μην φέρει κανένα άνθρωπο σε δύσκολη θέση.Προβαίνοντας σε αποκαλύψεις προς κάποιον, η Γερόντισσα κατέγραφε τις αμαρτίες του συνομιλητή της μέσα της. Δεν τις ανάφερε πότε και σε κανένα ούτε καν ως υπαινιγμό. Για παράδειγμα, την επισκέφθηκε μία γυναίκα, που υπέφερε από το πάθος της πορνείας. Εκείνη την υποδέχτηκε με τα λόγια: «Ω, τι καθαρή που είναι η φούστα σου, η δική μου είναι βρώμικη». Η γυναίκα φορούσε καθαρά ρούχα, αλλά τα λόγια της αφορούσαν την καθαρότητα της ψυχής.
Άλλη φορά η Αγία Μητέρα μπορούσε να πει ότι και η ίδια υποφέρει από παρόμοιο πάθος, αν και στην πραγματικότητα αυτό δε συνέβαινε. Ή, να, πώς θα αποκάλυπτε η Αγία Μητέρα κάποιον που την επισκέφθηκε και ο οποίος δεν έκανε πρωινή προσευχή: 

«Είμαι τόσο κουτή έλεγε, σαν να μιλούσε για τον εαυτό της, που έπαψα να διαβάζω τις πρωινές προσευχές». Και μετά θα προσέθετε: «Έλα εδώ, να, αυτό διάβασε, και αυτό διάβασε, και αυτό, αλλά και αυτό μη το αφήσεις».

Ορίστε ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που διηγήθηκε μία γυναίκα:
– Κάποτε ήμουν μάρτυρας ενός πολύ ενδιαφέροντος και διδακτικού γεγονότος. Μία γνωστή μου, που συχνά έκανε απιστίες στον άντρα της, μου ζήτησε να την οδηγήσω στην Άγια Μητέρα Αλυπία. Πολλές φορές προσπάθησα να πείσω τη γνωστή μου ότι είναι αναγκαίο να αφήσει την αμαρτία και να μετανοήσει εξομολογούμενη στην εκκλησία. Εκείνη, όμως, δεν μπορούσε να επιβληθεί στον εαυτό της. Εκείνη, όμως, ήταν μικρότερη από τον σύζυγό της και πολύ όμορφη. Όποτε στις συμβουλές μου απαντούσε: «Πώς μπορώ να πω κάτι τέτοιο στον ιερέα;».
Και έτσι, λοιπόν, την οδήγησα στη Γερόντισσα Αλυπία. Εκείνη κάθισε κοντά της και είπε: «Ω,τι όμορφη! Και τί ωραίο φόρεμα! Άρχισε να μας φιλεύει και να μας καλομιλά. Βρήκε ότι η γνωστή μου έχει πολύ λεπτούς τρόπους, μαλάκωσε την καρδιά της και μετά συνέχισε, σαν να μοιραζόταν ένα μυστικό της. Ω κι εγώ στα νιάτα μου πώς ήμουν! Τέτοια ήμουν κι εγώ στα νιάτα μου! Τριγυρνούσα! Είχα πολλούς εραστές, και εσύ είσαι το ίδιο όμορφη…». 
Έτσι, πολύ γρήγορα, η Αγία Μητέρα έκανε τη γνωστή μου να ανοιχτεί σε αποκαλύψεις, χωρίς να υποπτεύεται τη διά Χριστόν σαλότητα της μακάριας. Και εγώ ξαφνιάστηκα. Πώς μπορεί να λέει κάτι τέτοιο; Αφού ποτέ δεν τα έκανε αυτά! Μήπως αλήθεια έγιναν αυτά;Η γυναίκα που βοηθούσε στο κελί την Αγία Μητέρα, βλέποντας τη σύγχυση μου, κούνησε το κεφάλι και, καλώντας με κοντά της, μου είπε: 
«Μην το πιστεύετε. Η Γερόντισσα επίτηδες αναφέρεται στον εαυτό της για να πετύχει τη μετάνοια της άλλης». Ώρα πολύ η γνωστή μου σκεφτόταν, σκεφτόταν, και μετά με δάκρυα είπε: «Ναι, Αγία Μητέρα, και εγώ στα νιάτα μου έκανα τέτοια, γυρνούσα, είχα εραστή…», και άρχισε να της διηγείται τα πάντα: πόσους εραστές είχε, πώς ήταν άπιστη στον άνδρα της, για τη μοιχεία της, πώς ακόμα, βασανίζεται από τα πάθη της… Ακούγοντας όλα αυτά τη συμβουλεύεσαι να πάει να εξομολογηθεί και να μετανοήσει, και τελικά πρόσθεσε: «Εσύ θα γίνεις μοναχή».
Τελικά η  γυναίκα αυτή εγκατέλειψε διά παντός τις ακολασίες, άρχισε να πηγαίνει τακτικά στην εκκλησία και, τελικά, κατέφυγε σε μοναστήρι. Έτσι, λοιπόν, η Αγία Μητέρα είχε την ευλογία να έχει το χάρισμα και τη δύναμη να εκτιμά απόλυτα τον άνθρωπο και να τον οδηγεί στην απόλυτη μετάνοια.
Από το βιβλίο:Αλυπία,η Αγία μητέρα του Κιέβου η δια Χριστόν σαλή»

http://proskynitis.blogspot.gr/2016/04/blog-post_255.html#more

Ὁσία Δόμνα ἡ διά Χριστόν Σαλή τοῦ Τόμσκ(+16/29 Ὀκτωβρίου 1872)

by hristospanagia5

 

Η Δόμνα Κάρποβνα γεννήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα από ευγενείς γονείς σε κάποιο χωριό της ρωσικής πόλης Πολτάβα στην ουκρανική επαρχία Περεγιασλάβ.
Εκεί φαίνεται ότι η Δόμνα ορφάνεψε από μικρή και την ανέθρεψαν συγγενικά της πρόσωπα,επίσης πλούσιοι.Την σπούδασαν και σαν έφτασε σε ικανή ηλικία θέλησαν να την παντρέψουν.Εκείνη δεν ήθελε και έτσι το έσκασε και τριγυρνούσε στους δρόμους της Πολτάβας,όπου την συνέλαβαν με την κατηγορία της επαιτείας και την έστειλαν στην Σιβηρία.
Εκεί δεν είχε μόνιμο τόπο διαμονής και άρχισε να προσποιείται την σαλή.Τις περισσότερες νύχτες,είτε ήταν χειμώνας,είτε καλοκαίρι,τις περνούσε στο ύπαιθρο προσευχόμενη.Ντυνόνταν πολύ παράξενα.Αντί για ρούχα είχε περιζώσει το σώμα της με διαφόρων μεγεθών τζόγους,που ήταν δεμένοι μεταξύ τους με σπάγκους.
Μέσα οι μπόγοι περιείχαν σχοινιά,παπούτσια ,σπασμένα γυαλιά,πέτρες,ενώ από πάνω είχαν σακούλια με ψωμί,τσάι,κεριά,ζάχαρη,λιβάνι,γάλα,μπίρα,λαχανικά ακόμα και τουρσιά.Αυτά όλα ήταν το ντύσιμό της,το οποίο συνεχώς μετακινούσε γύρω από το σώμα της ενώ προσευχόνταν.Ήταν ένα είδος κομποσχοίνι.

 Δεν ακολούθησε το πρότυπο των υπόλοιπων δια Χριστόν σαλών,που ήταν μόνιμα ανυπόδητοι.Η όσια φορούσε παπούτσια ή παντόφλες,αλλά πάντοτε διαλυμένες.Επίσης φορούσε σάλι ενώ πολλές φορές δύο ή τρία καπέλα ταυτοχρόνως.Είχε επίσης και ένα παλτό,το οποίο λόγω των μπόγων δεν μπορούσε να φορέσει κανονικά,ενώ τις βαρυχειμωνιές κατέληγε σε κάποιο δυστυχισμένο.
Κάποτε ο μητροπολίτης της περιοχής,Πορφύριος,που την είδε να κάθεται στο φοβερό κρύο της Σιβηρίας,της έδωσε το δικό του παλτό,το οποίο η Δόμνα,αφού τον ευχαρίστησε,το πήρε και σε δύο ώρες βρισκόνταν στους ώμους κάποιου φτωχού.Όταν το έμαθε ο ιεράρχης είπε:«Η αγαπητή μας μικρή σαλή διδάσκει εμάς τους γνωστικούς…»Οι μπόγοι της που ήταν ιδιαίτερα βαρείς και αποτελούσαν από μόνοι τους ένα είδος άσκησης,δεν μπορούσαν να την προφυλάξουν,διότι ανάμεσά τους υπήρχε αρκετό κενό αρκετό να διαπερνά το κρύο και η βροχή.

 Συχνά κοιμόνταν στις αυλές κάποιων σπιτιών και μόλις ξυπνούσε το πρωί δε μιλούσε σε κανένα,αλλά τακτοποιούσε τους μπόγους της για μία ολάκερη ώρα.Ήταν η ώρα της εωθινής προσευχής.Μετά χαρετούσε τους ιδιοκτήτες των αυλών που πέρασε το βράδυ με τα εξής:«Καλημέρα.Χρόνια πολλά,χρόνια πολλά».Ακολούθως έκανε το σταυρό της,τους φιλούσε και άρχιζε τις σαλότητές,μέχρι να αρχίσει η Θεία Λειτουργία στον κοντινό ναό.Πολλές φορές,αν υπήρχε πολύς κόσμος στον ναό,συνέχιζε και εκεί τις τρέλες της. Αγαπούσε πολύ τα ζώα και ιδιαίτερα τα μαντρόσκυλα.Συχνά τα βράδια πλησίαζε τους χώρους που τα είχαν δεμένα και τα έλυνε.Τα ζώα την αγαπούσαν και πολλές φορές μπορούσε κάποιος να τη δει τις νύχτες να ακολουθείται από ολάκερες αγέλες σκύλων.Καθόντουσαν γύρω της και γρύλιζαν ευχάριστα.
Ανάμεσα στα γρυλητά ακουγόνταν και η γλυκειά φωνή της Δόμνας να σιγομουρμουρίζει:
«Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς.Πάσαι αι ουράνιαι δυνάμεις,τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ,πρεσβεύσατε υπέρ ημών».Πάντοτε προσευχόνταν εαν ήξερε ότι δεν την βλέπει κανείς.Μόλις αντιλαμβάνονταν ότι κάποιος την έβλεπε,άρχιζε τις σαλότητές της.

Από το βιβλίο του Ικαρου Πετρίδη Εμπαίζοντες»Ημείς μωροί δια Χριστόν»

Μεταφορά στο διαδύκτιο proskynitis.blogspot

«Εἶμαι χριστιανὸς καὶ δὲν τρώω κρέας τὴ Σαρακοστὴ γιατὶ νηστεύω!»

by hristospanagia5

 Οἱ διὰ Χριστὸν σαλοὶ διακρίνονται ἀπὸ μιὰ σπάνια ἔλλειψη φόβου.

 Ὁ μακάριος Νικόλαος ἔτρεχε ἀνάμεσα στοὺς δρόμους τοῦ Πσκὼφ προσποιούμενος τὸν τρελό, ἐλέγχοντας τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὶς κρυφὲς ἁμαρτίες τους καὶ προφητεύοντας ἐκεῖνα ποὺ ἐπρόκειτο νὰ τοὺς συμβοῦν.

Ὅταν ὁ Ἰβὰν ὁ Δ΄ ὁ Τρομερὸς κατέφθασε στὸ Πσκώφ, ὁλόκληρη ἡ πόλη διασαλεύτηκε ἀπὸ τὸν τρόμο γιὰ τὸ φοβερὸ τσάρο. Γιὰ νὰ τὸν ὑποδεχθοῦν οἱ κάτοικοι τοποθέτησαν στὴν εἴσοδο κάθε σπιτιοῦ ψωμὶ καὶ ἁλάτι, ἀλλὰ οἱ ἴδιοι, φοβισμένοι, δὲν ἐμφανίστηκαν.

Ὅταν ὁ κυβερνήτης τῆς πόλης πρόσφερε στὸν τσάρο ψωμὶ καὶ ἁλάτι σ’ ἕνα δίσκο, ὁ τσάρος ἔσπρωξε μακριά τον δίσκο, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ πέσουν καταγῆς τὸ ψωμὶ καὶ τὸ ἁλάτι.

Τότε ἐμφανίστηκε μπροστά του ὁ ὅσιος Νικόλαος: ντυμένος μὲ ποδήρη χιτώνα, δεμένο μὲ σκοινὶ στὴ μέση, χοροπηδοῦσε γύρω του μ’ ἕνα μπαστούνι, σὰν παιδί.

Τοῦ φώναζε: «Ἰβάνουσκα, Ἰβάνουσκα, φάε ψωμὶ κι ἁλάτι καὶ μὴν τρῶς ἀνθρώπινο αἷμα». Οἱ στρατιῶτες ἔτρεξαν νὰ τὸν πιάσουν, ὅμως ἐκεῖνος τοὺς ξεγλίστρησε καὶ κρύφτηκε.

Ὁ τσάρος ζήτησε νὰ μάθει γιὰ τὸ μακάριο Νικόλαο –ποιὸς ἦταν καὶ τί ἦταν– καὶ τὸν ἐπισκέφθηκε στo φτωχικό του. Ἦταν τότε ἡ πρώτη ἑβδομάδα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ὁ Νικόλαος, μόλις πληροφορήθηκε ὅτι ἐρχόταν ὁ τσάρος γιὰ νὰ τὸν ἐπισκεφθεῖ, φρόντισε νὰ ἐξασφαλίσει ἕνα κομμάτι ὠμὸ κρέας.

Ὅταν λοιπὸν κατέφθασε ὁ Ἰβὰν ὁ Τρομερός, ὁ ὅσιος ἔβαλε μετάνοια καὶ τοῦ πρόσφερε τὸ κρέας λέγοντας «Φάε, Ἰβάνουσκα, φάε!». Ὀργισμένος ὁ τσάρος τοῦ ἀπάντησε «Εἶμαι χριστιανὸς καὶ δὲν τρώω κρέας τὴ Σαρακοστὴ γιατὶ νηστεύω!».

Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ μονομιᾶς τὸν ἀποστόμωσε «Κάνεις πολὺ χειρότερα: τρέφεσαι μὲ σάρκα καὶ αἷμα ἀνθρώπων, ξεχνώντας ὄχι μόνον τὴ Σαρακοστή, ἀλλὰ καὶ τὸν ἴδιο τὸν Θεό!».

Τὸ μάθημα αὐτὸ μπῆκε βαθιὰ μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ τσάρου Ἰβὰν· ντροπιασμένος ἔφυγε ἀμέσως ἀπ’ τὸ Πσκώφ, ὅπου ἀρχικῶς εἶχε ἔλθει μὲ τὴν πρόθεση νὰ κατασφαγιάσει τὸν πληθυσμό.

Απόσπασμα από τον «Πρόλογο της Αχρίδος», του Αγίου Νικολάου Βελιμόροβιτς.

Πηγή

https://paraklisi.blogspot.gr/2017/02/blog-post_254.html#more

«Τρελογιάννης: ἕνας ἅγιος κοσμοκαλόγερος τῆς Ἀθήνας»

by hristospanagia5

ΚΟΣΜΟΚΑΛΟΓΕΡΟΙ ΠΟΥ ΠΡΟΑΓΟΥΝ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ 

  Η διά Χριστόν σαλότητα, αποτελούσε ως γνωστό πάντοτε ένα από τα πιο όμορφα κεφάλαια στο πολυάριθμο Συναξάρι των Αγίων μας στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Ένα λίαν διδακτικό κεφάλαιο σωτηρίας, που έδειχνε στην ουσία πως η δικαιοσύνη και η κρίση του Θεού διαφέρει κατά πολύ απ’ αυτήν των ανθρώπων. Ένα λιθαράκι επιπλέον σ’ αυτό το κεφάλαιο αποτελεί και η ιστορία που μας αφηγήθηκε ένας ταπεινός λευϊτης του ευαγγελίου, ένας στενός φίλος του Κυρίου μας, της Παναγίας μας, του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, του Αγίου Χαραλάμπους, του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, του Αγίου Αναστασίου του Γόρδιου. Ένας λευϊτης που ζει στα ευλογημένα βουνά των Αγράφων. Πρόκειται για ένα πραγματικό άνθος ευωδίας που ολοένα και περισσότερο ανακαλύπτεται από τις καταπονημένες από τη ζωή ψυχές, που σαν μέλισσες ταξιδεύουν κοντά του για να γευτούν ως δώρο την πολύτιμη γύρη που εκπέμπει η παρουσία του και ο λόγος του. Η αφήγηση του αφορούσε έναν σύγχρονο κατά Χριστό σαλό, που έζησε σε μία από τις απρόσωπες, απρόσιτες και αποξενωμένες γειτονιές της Αθήνας. Ο τρελό –Γιάννης αυτόν αφορά η αφήγηση του ζούσε σε μία φτωχική γκαρσονιέρα που κληρονόμησε από τη μητέρα του σε μία πολυκατοικία 20 συνολικά διαμερισμάτων.Εργαζόταν στο φούρνο της γειτονιάς του και έπιανε δουλειά ξημερώματα. Από το φούρνο που εργαζόταν συνήθιζε να γεμίζει δυό σακούλες με ψωμιά και κουλούρια καθημερινά και έτρεχε να τα μοιράσει σε γέροντες, γερόντισσες και φοιτητές στη γειτονιά του. «Να είπα να σας φέρω λίγο ζεστό ψωμί, δώρο του κυρ -Αποστόλη του φούρναρη για να τον μνημονεύετε στις προσευχές σας», έλεγε. Η αλήθεια ήταν ότι ο τρελό -Γιάννης διέθετε κάθε μήνα ένα μεγάλο μέρος του μισθού του για την τροφοδοσία σε ψωμί των φτωχών της γειτονιάς του. Στον κυρ-Αποστόλη έλεγε πως εξυπηρετεί λίγους φίλους αρρώστους και πως τάχα πληρώνεται για αυτό. Πως γνώριζε όμως τους φτωχούς της γειτονιάς του; Να είχε τη συνήθεια να χτυπά αδιάκριτα τα κουδούνια όχι μόνο της πολυκατοικίας του αλλά και των διπλανών πολυκατοικιών. Αυτοσυστηνόταν σ’ όλους και τους ρωτούσε αν χρειάζονταν κάτι να τους εξυπηρετήσει. «Πως ξημερώσατε σήμερα; Μήπως έχει προκύψει κανένα πρόβλημα και μπορώ να σας φανώ χρήσιμος; Τα παιδιά σας πως πάνε;» Στην αρχή κάποιοι τον απόπερναν. Άλλοι του έκλειναν κατάμουτρα την πόρτα αρνούμενοι να του μιλήσουν, φανερά ενοχλημένοι από την απροσδόκητη παρουσία του. Άλλοι όμως περίμεναν τον τρελό -Γιάννη για να ακούσουν, όπως έλεγαν καμιά κουβέντα καλή. Τελικά τους έμαθε όλους, γνώριζε τις ιδιοτροπίες αλλά και στοιχεία του χαρακτήρα τους. Τα βράδια συνήθιζε ο τρελό -Γιάννης να αποσύρεται στο φτωχικό σπίτι του και προσευχόταν. Του άρεσε να διαβάζει δυνατά το Ψαλτήριο για να φεύγουν, όπως είπε, σε κάποιον που τον ρώτησε τα κακούδια από τη γειτονιά. Το διάβαζε τόσο δυνατά που κάποιος νεοφερμένος νοικάρης που δεν τον ήξερε καλά μια ημέρα κάλεσε την αστυνομία διαμαρτυρόμενος για διατάραξη ησυχίας! Ακόμη καθημερινά ο σαλός λιβάνιζε ξεκινώντας από τον τελευταίο όροφο μέχρι και κάτω όλα τα διαμερίσματα. Και τις αυλές έβγαινε και λιβάνιζε. Και όταν κάποιος ήταν άρρωστος τον επισκεπτόταν και αφού τον λιβάνιζε και τον σταύρωνε του διάβαζε συλλαβιστά με τα λίγα κολλυβογράμματα που γνώριζε την καθολική επιστολή του Ιακώβου…

ΝΥΜΦΟΔΩΡΑ ΜΟΝΑΧΗ. «Τότε παρέδωσε τήν ψυχή της στό Θεό. Ἤρεμη, γαλήνια καί τό κελί της μύρισε εὐωδία! Ὁ Φύλακας στόν Πανάγιο Τάφο ἐκείνη τήν ὥρα μύρισε νεκρολίβανο καί εἶπε: «Κάποιος πέθανε!».

by hristospanagia5

Από το Μοναχολόγιο της Ιεράς Μονής Βηθανίας αντιγράφουμε ακριβώς ότι μιας απέστειλαν:
«Η Αδελφή Νυμφοδώρα έφθασε στη Βηθανία μαζί με τη Γερόντισσά της, Μοναχή Πελαγία, αλλά τελικά πήγαν στον Άγιο Αβραάμ (δίπλα στο Ναό της Αναστάσεως), όπου εργάστηκαν αρκετά χρόνια, ράβοντας ιερατικά άμφια και βοηθώντας στο πλύσιμο των ρούχων και σε άλλες εργασίες των Ναϊτών Πατέρων. Η Αδελφή Νυμφοδώρα ήταν όμορφη και σε μικρή ηλικία και η Γερόντισσά της την πρόσεχε πολύ, αλλά δυστυχώς, είχε ξεπεράσει το μέτρο! Παράδειγμα, της μουτζούρωνε το πρόσωπο με κάρβουνο όταν ήταν να πάει για δουλειά έξω, τη χτυπούσε, την έκλεινε στο κελί της. Το αποτέλεσμα ήταν, η Νυμφοδώρα να χάσει το λογικό της. Γυρνούσε στα Νεκροταφεία της περιοχής, ώσπου μια ημερα βρέθηκε έξω από την πόρτα του Μοναστηριού της Βηθανίας.
Ο Γέροντας είπε ότι ο Θεός την έφερε τη λυπήθηκε και την έβαλε μέσα, με δυο όρους που έβαλε η ίδια! Να μην πηγαίνει ούτε στην εκκλησία, ούτε στην τράπεζα! Έτσι καί έγινε.
Έμεινε σε ένα σπίτι μονή της. Φόρτωνε πέτρες στην πλάτη της με τον τενεκέ. Έπαιρνε δύο πέτρες και χτυπούσε το σώμα της και τα πόδια της αλύπητα.Έπαιρνε σχοινιά και έσφιγγε τους μηρούς της, με αποτέλεσμα να τρέχουν υγρά από τα πόδια της. Πήγαινε μια Αδελφή και την περιποιόταν. Επίσης, κοιμόταν έξω στο μπαλκόνι, στο κρύο τον χειμώνα! Το βράδυ έπαιρνε τη σκούπα και σκούπιζε το Μοναστήρι. Συνέχεια μιλούσε μόνη της, γελούσε, φώναζε…
Όταν της πήγαινε η Αδελφή το δίσκο με το φαγητό, από μακριά την έδιωχνε και της πετούσε πέτρες.
Ο Γέροντας  πήγαινε ντυμένος με τα άμφια για να την κοινωνήσει, με το ζόρι. Της διάβαζε εξορκισμούς. Αγωνίστηκε πολύ να γαληνέψει την ταραγμένη ψυχή της.
Τα πόδια της έφτασαν σε άσχημη κατάσταση και αναγκάστηκε ο π. Θεοδόσιος να την πάει στο Νοσοκομείο Γηροκομείο, στη Σύξη, για να την περιποιηθούν νοσοκόμες. Εκεί έμεινε αρκετό καιρό.
Γιατρεύτηκαν τα πόδια της. Έμαθε να περιποιείται τον εαυτό της και να μην τον ταλαιπωρεί.
Ερχόταν στο Μοναστήρι τις γιορτές.
Όταν είδε ο Γέροντας ότι είναι καλύτερα και μπορεί να ζήσει με τις Αδελφές που την περιποιούνταν, την κράτησε για πάντα στο Μοναστήρι.
Η Αδελφή Νυμφοδώρα σε πολλούς ανθρώπους έδινε την εντύπωση της κατά Χριστόν σαλής. Μιλούσε αλληγορικά ή μιλούσε μόνη της.
Γελούσε. Λερωνόταν πολλές φορές ή έκανε ζημιές, Ίσως για να τη μαλώσουν. Περπατούσε μέχρι τα τελευταία της. Λίγες ώρες πριν πεθάνει, έλεγε: Έχω υποχρέωση στον Θεοδόσιο»! Μια Αδελφή διάβαζε πλάι της
τους Χαιρετισμούς της Παναγίας και η Νυμφοδώρα έλεγε το, «Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε » και το «Αλληλούια». Είχε το λογικό της έως το τέλος.
Ήταν του Αγίου Γρηγοριου του Θεολόγου, Ημέρα Σάββατο (25 Ιανουάριου 1998) και κόντευε 2:15 μ.μ. περίπου, Την ώρα που στην Ιερουσαλήμ ετοιμάζονταν οι Πατέρες να κατεβούν στο Ναό της Αναστάσεως για τον Εσπερινό και να χτυπήσουν οι καμπάνες. Τότε παρέδωσε την ψυχή της στο Θεό. Ήρεμη, γαλήνια και το κελί της μύρισε ευωδία! Ο Φύλακας στον Πανάγιο Τάφο εκείνη την ώρα μύρισε νεκρολίβανο και είπε: «Κάποιος
πέθανε!».

Χαιρετισμοί – Πάντων τῶν διά Χριστῶν Σαλῶν Ἁγίων

by hristospanagia5

 Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ΄. Τῇ Ὑπερμάχῳ.

Τὴν πολυάριθμον χορείαν καὶ θεόπλοκον, τῶν Σαλῶν Πάντων ἁγίων μακαρίσωμεν, τοὺς ἀξίως τιμηθέντας παρὰ Κυρίου. Ἐκκλησίας γὰρ τυγχάνουσι στηρίγματα, ὑπὲρ Ἧς καθικετεύουσι τὸν Κτίσαντα, αὐτοῖς βοήσωμεν· Χαίροις Ἅγιον σύστημα.

Ἀνδρέαν, τὸν ἐν Βασιλίδι διαλάμψαντα, μετ’ εὐφροσύνης οἱ πιστοὶ ἀνυμνήσωμεν (γ΄)· ὡς κορυφαῖον τῆς τῶν Σαλῶν σεπτῆς χορείας. Μετ’ αὐτοῦ δὲ τὸν ἐν Τότμα τούτου ὁμώνυμον, Ἀντώνιόν τε τοῦ Βαλαὰμ καὶ Ἀντώνιον ἕτερον τὸν τοῦ Ζαντόσκ, Ἀρσενίους τε δύο τοὺς τῆςΝοβογράδας, μετ’ Ἀναστασίας καὶ Ἀσινὲθ τῶν Νεομαρτύρων, βοῶντες αὐτοῖς τοιαῦτα·

Χαίρετε, οἱ τῶν λόγων τοῦ Παύλου ἐκφραγίσματα·

χαίρετε, οἱ τῶν λημμάτων τῆς πλάνης καταπτώματα.

Χαίρετε, οἱ ὑπάρχοντες Ὀρθοδόξων λαμπρότης·

χαίρετε, οἱ τυγχάνοντες Ἐκκλησίας φαιδρότης.

Χαίρετε, ἥλιοι ὁλόφωτοι, Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ·

χαίρετε, στηρίγματα ἀκράδαντα, τοῦ ποιμνίου τοῦ Θεοῦ.

Χαίρετε, εἰκόνες ἐν σαρκί, ἀῤῥαγοῦς καρτερίας·

χαίρετε, ἄνθη τὰ μυρίπνοα, μυστικῆς εὐθαλείας.

Χαίρετε, τὰ πυρὸς τῆς πλάνης σβεστήρια·

χαίρετε, τὰ φωτὸς οὐρανίου κειμήλια.

Χαίρετε, στεῤῥὰ τῆς πίστεως στηρίγματα·

χαίρετε, λαμπρὰ τῆς ἀληθείας σκηνώματα.

Χαίροις Ἅγιον σύστημα.

Βασίλειον τὸν τῆς Μόσχας πολιοῦχον, ἀξιοχρέως οἱ πιστοὶ τιμήσωμεν. Οὗτος γὰρ γυμνῷ τῷ σώματι ἐν μέσῳ χειμῶνι περιεφέρετο, ἐγκαρδίῳ πυρὶ θερμαινόμενος. Χριστῷ δὲ τῷ Θεῷ ἐβόα·

Ἀλληλούϊα.

Γεώργιον μετὰ Γερασίμου μεγαλύνομεν, τοὺς τῆς διὰ Χριστὸν ἐραστὰς σαλότητος καὶ κήρυκας· ὁ πρῶτος μὲν ἐν Σενκούσρκ, ἀσκητικῶς ἠγωνίσατο· ὁ ἕτερος δέ, ἐν Μολδαβίᾳ, ἐρημιτικῶς τὸν βίον ἤνυσεν. Διὸ ἀμφότεροι στεφάνους παρὰ Κυρίου ἔλαβον, καὶ οὐρανίῳ φωτὶ καταυγάζουσι, τοὺς βοῶντας·

Χαίρετε, οἱ μωροὶ καὶ ἀσθενεῖς διὰ Χριστόν·

χαίρετε, οἱ ἄτιμοι, ὡς λέγει Παῦλος, δι’ Αὐτόν.

Χαίρετε, οἱ μεγάλοι ἐν τῇ ἀσκήσει·

χαίρετε, οἱ μέγιστοι ἐν τῇ φρονήσει.

Χαίρετε, ἐγκρατείας κανόνες οἱ εὐθύτατοι·

χαίρετε, ἀπαθείας λειμῶνες οἱ μυρίπνοοι.

Χαίρετε, οἱ ἀνδρείως ὑποστάντες τοὺς τῆς ἀσκήσεως πόνους·

χαίρετε, οἱ φανέντες ὑπὲρ τοὺς τῆς φύσεως νόμους.

Χαίρετε, οἱ ἐν ἄθλοις στεῤῥοὶ καὶ ἀήττητοι·

χαίρετε, οἱ ἐν πόνοις ἀσκητικοῖς οἱ πρόθυμοι.

Χαίρετε, δι’ οὗς ἡ Ἐκκλησία χορεύει·

χαίρετε, παρ’ οὗς ἐκβοῶσα προστρέχει.

Χαίροις Ἅγιον σύστημα.

Δόξαν τὴν τοῦ Σωτῆρος, ὁλοτρόπως ποθήσαντες, θέατρον τῷ κόσμῳ ἐγεννήθησαν, οἱ ὑφ’ ἡμῶν ἀναξίως τιμώμενοι Ἅγιοι. Παρεῖδον γὰρ τὰ τοῦ κόσμου τερπνά, Χριστῷ ἀκολουθῆσαι προκρίνατες. Θείου δὲ Πνεύματος πλησθέντες, Αὐτῷ καρδίας ἔψαλλον·

Ἀλληλούϊα.

Εὐλόγιος ὁ Προφήτης, Ἰβηρίας ὁ γόνος, οἷάπερ μέλισσα νοητή, τὰ κρείττονα ζητῶν, ἐπιπλάστου μωρίας τὸν ἀγῶνα ἀνέλαβεν. Δι’ οὗ τὴν τῶν μελλόντων πραγμάτων προλέγειν τὴν χάριν λαβών, ἀκούει μετὰ τῶν σὺν αὐτῷ, παρ’ ἡμῶν ταῦτα·

Χαίρετε, οἱ σάλπιγγες τῆς εὐσεβείας·

χαίρετε, οἱ κήρυκες τῆς ἀληθείας.

Χαίρετε, οἱ Σατὰν καταργήσαντες πλάνην·

χαίρετε, οἱ πιστοῖς ἄνωθεν νέμοντες χάριν.

Χαίρετε, οἱ ἀρνηθέντες τὸ φθειρόμενον σῶμα·

χαίρετε, οἱ συνειδήσει ἐκχύσαντες αἷμα.

Χαίρετε, οἱ διὰ σημείων κηρυχθέντες·

χαίρετε, οἱ τοῦ λαοῦ προστάται φανέντες.

Χαίρετε, ἡ πολλῶν ἀσθενῶν θεραπεία·

χαίρετε, οἱ προσαχθέντες τῷ Τυθέντι θυσία.

Χαίρετε, δοχεία τῆς τοῦ Πνεύματος χάριτος·

χαίρετε, ταμεῖα τῆς Αὐτοῦ ἁγιότητος.

Χαίροις Ἅγιον σύστημα.

Ζῆλον θεῖον ὡς φλόγα, ἐν ψυχῇ κεκτημένοι, οἱ διὰ Χριστὸν τὸν Θεὸν Σαλοὶ Ἅγιοι, βιοτῆς τῆς προσκαίρου τὰ τερπνὰ παρεῖδον καὶ ἀσκήσεως σκληροτάτης τὴν ὁδὸν ἐξελέξατοι. Δι’ ἧς οὐρανίων ἔτυχον δωρεῶν καὶ σωτηρίας βοῶντες·

Ἀλληλούϊα.

Ἅγιος Ἀντώνιος τοῦ Ζαντόνσκ, ὁ διά Χριστόν σαλός

by hristospanagia5

 Ο Αντώνιος γεννήθηκε το 1726 και καταγόταν από οικογένεια χωρικών της Ρωσικής πόλης Ζαντόσκ και έφερε το επίθετο Αλεξέγιεβιτς.

Σε ηλικία εφτά χρονών εξαφανίστηκε από το σπίτι του κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας.

Όταν τον βρήκαν δυο εβδομάδες αργότερα κοντά σ’ ένα ποταμάκι στους αγρούς της περιοχής, συμπεριφερόταν πολύ παράξενα. Σ’ όλες τις ερωτήσεις, τους απαντούσε ασυνάρτητα ή σιωπούσε, δεν μιλούσε καθόλου. Το μόνο γνωστό για το διάστημα αυτό των δύο εβδομάδων είναι ότι έτρωγε άγρια φασόλια.

Από εκί και πέρα συνέχισε να ζει ως ένας γιουροντίβι,μέχρι τα 125 του χρόνια που κοιμήθηκε ειρηνικά.Ντυνόνταν πολύ ιδιόρρυθμα,φορώντας πάντοτε άσπρα,με ένα κόκκινο μαντήλι γύρω από την μέση του και κρατούσε πάντοτε ένα μπαστούνι, καίτοι δεν είχε κανένα πρόβλημα στο περπάτημα.

Οι προσκυνητές που ερχόνταν στο λείψανο του Αγίου Τύχωνα στο Ζαντόνσκ,τον αντιμετώπιζαν με πολλή αγάπη και συχνά ζητούσαν τις συμβουλές του και τις ευλογίες του.

Κάποτε δύο γυναίκες που πήγαν κοντά του,του είπαν ότι η μία ήλθε να προσκυνήσει τον Άγιο Τύχωνα και να προσευχηθεί για μία μεγάλη της αμαρτία και η άλλη ότι δεν έχει κάτι ιδιαίτερο που βάραινε την συνείδησή της,εκτός από μικροπράγματα,αλλά παρόλα αυτά ήλθε να προσκυνήσει.

Τότε ο Αντωνούσκα,όπως τον φώναζαν χαϊδευτικά,είπε στην πρώτη:

Οι δια Χριστόν Σαλοί ως ιεραπόστολοι του Διονύση Σπεντζάρη

Πηγή: Περιοδικό Πάντα τα έθνη, Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2003.



Αν επιχειρήσουμε να ρίξουμε μια ματιά στη βιογραφία ενός δια Χριστόν Σαλού, αυτό που θα τραβήξει ιδιαιτέρως την προσοχή μας και μάλιστα θα μας ξαφνιάσει, θα είναι μάλλον η παραδοξότητα, η υπερβολή και η «τρέλα» της συμπεριφοράς του Σαλού.

Ωστόσο, αν μετά το πρώτο μας ξάφνιασμα θελήσουμε η ματιά μας να γίνει περισσότερα απαιτητική, θ’ ανακαλύψουμε μια καταπληκτική ιεραποστολική θέαση της εκκλησιαστική μας ζωής η οποία φανερώνει τα βάθος της σχέσης Εκκλησίας και κόσμου. Γι’ αυτό καλύτερα να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Δια Χριστόν Σαλοί, δηλαδή τρελοί για χάρη του Χριστού, καθιερώθηκε από τον 6ο αιώνα περίπου (με την εμφάνιση του αγίου Συμεών από την Έμεσα) να αποκαλούνται οι Χριστιανοί εκείνοι, συνήθως μοναχοί, που προσποιούνται τον τρελό προκειμένου να ανταποκριθούν, μέσα από περίεργους και ασυνήθιστους δρόμους στις εντολές του Χριστού. Όχι όμως για να σώσουν μονάχα την δική τους ψυχή αλλά και πλήθος άλλων συνανθρώπων. Η ζωή τους, δηλαδή, διαπνεόταν από κίνητρο ιεραποστολικό.

Αυτό που πρέπει να προσέξουμε στους «Βίους» τους είναι ότι ο χώρος δράσης τους είναι η κοινωνία, οι πόλεις. Όσοι από τους δια Χριστόν Σαλούς ήσαν μοναχοί, άφησαν το μοναστήρι ή το ασκητήριό τους και εισήλθαν στη κοινωνία. Οι κοινωνίες, όμως, στις οποίες εισήλθαν ήσαν πάντοτε χριστιανικές. Αυτές ήσαν το πεδίο της δράσης τους. Οι πράξεις που έκαναν ήσαν παράλογες και προκλητικές, πράξεις ενός τρελού, οι οποίες όμως είχαν ένα βαθύτερο περιεχόμενο. Οι Σαλοί σύχναζαν σε ταβέρνες, σε κακόφημες συνοικίες, έκαναν παρέα με τις πόρνες, συμμετείχαν σε όλες τις διαστάσεις του περιθωρίου πλην μίας: της αμαρτίας.

Ποιο ήταν αυτό το βαθύτερο περιεχόμενο; και γιατί οι Σαλοί έδρασαν στις χριστιανικές κοινωνίες;

Στους πρώτους αιώνες της χριστιανικής εποχής οι πιστοί βίωναν περισσότερο έντονα το γεγονός ότι ήσαν μέλη της ίδιας οικογένειας. Όμως, όταν με το διάταγμα των Μεδιολάνων η Χριστιανική Εκκλησία γνώρισε την αναγνώριση, οι χριστιανοί άρχισαν να εφησυχάζουν μέσα στον ιστό της κοινωνικής τάξης και οι αδελφικές σχέσεις χαλάρωσαν. Τώρα πια ο Χριστιανισμός έγινε κοινωνικά αποδεκτός, απέκτησε κρατική υποστήριξη και εδραιώθηκε με κοσμικό πνεύμα στις συνειδήσεις, ο θεσμός της ιδιοκτησίας. Τώρα πια άρχισε να κυριαρχεί η διάκριση μεταξύ του «δικού μου» και του «δικού σου». Κι αυτή ήταν, σύμφωνα με τη μαρτυρία του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, μία από τις αιτίες αλλοίωσης του χριστιανικού ήθους. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τον 4ο αιώνα στην Κωνσταντινούπολη οι περισσότεροι άνθρωποι ζούσαν μέσα στη φτώχια, στην ταλαιπωρία και στους πόνους. Σε αντίθεση μ’ αυτούς, η ζωή των πλουσίων ήταν ιδιαίτερα προκλητική. Δεν αφορούσε όμως μόνο τις κοινωνικές ανισότητες ο νέος άνεμος που έπνεε τον 4οαιώνα. Οι χριστιανοί απολάμβαναν τιμές, αξιώματα, θέσεις στην, χριστιανική πια, Αυτοκρατορία. Ξαφνικά η Εκκλησία κατακλύσθηκε από πλήθη που έφεραν χωρίς κόπο την ετικέτα «Χριστιανός». Ο ιερός Χρυσόστομος ένοιωθε στεναχώρια για το μεγάλο αριθμό των κατ’ όνομα Χριστιανών, που τους θεωρούσε μάλιστα μια επιπλέον τροφή για το πυρ της γεένης. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η χριστιανική ταυτότητα έχανε τη βασική ιδιότητά της να λειτουργεί ως άλας της γης, ως η ζύμη που θα αναπλάσει το φύραμα, το ανθρώπινο φύραμα.

Εδώ ακριβώς φανερώνεται  η ιεραποστολική συνείδηση και δραστηριότητα των δια Χριστόν Σαλών. Οι Σαλοί ήλθαν να εργαστούν για μια ουσιαστική μεταστροφή στο Χριστό και για την γέννηση της πραγματικά χριστιανικής κοινωνίας. Δεν διακήρυξαν μια άλλη θρησκεία ή μια άλλη Εκκλησία, αλλά κατέθεσαν το αίτημα της ανανέωσης, την ανάγκη μιας αναβάπτισης. Υπενθύμισαν το μήνυμα του Χριστού και κάλεσαν σε γνήσια αποδοχή του. Οι Σαλοί ήσαν μια γροθιά στο στομάχι της εφησυχασμένης μετά τους διωγμούς, χριστιανικής κοινωνίας, τάραξαν τα λιμνάζοντα ύδατα της ασφάλειας, της ευημερίας και της τυπολατρείας.

Ο Όσιος Παναγής ο Μπασιάς

 

 

Βιογραφία
Ο Όσιος Παναγής ο Μπασιάς γεννήθηκε στο Ληξούρι της Κεφαλληνίας, το 1801 μ.Χ., και ήταν γιός ευσεβών και επιφανών γονέων, του Μιχαήλ Τυπάλδου – Μπασιά και της Ρεγγίνας Δελλαπόρτα. Έμαθε Ιταλικά, Γαλλικά, Λατινικά και καταρτίσθηκε στη φιλοσοφία και τη θεολογία. Μικρός ακόμα χειροθετείται αναγνώστης και στην αρχή της σταδιοδρομίας του διορίζεται γραμματοδιδάσκαλος και εξασκεί το λειτούργημα του διδασκάλου, αλλά εμπνεόμενος από τα ριζοσπαστικά κηρύγματα του Κοσμά Φλαμιάτου και Ευσεβίου Πανά, εκκλησιαστικών αναστημάτων της εποχής, οι οποίοι υπεράσπιζαν ότι οι Άγγλοι (κυρίαρχοι της Επτανήσου) προστάτες, ουσιαστικά τύραννοι, επιβουλεύονται το ορθόδοξο φρόνημα των κατοίκων, αφήνει το δημόσιο σχολείο και παραδίδει μαθήματα κατ’ οίκον συνεχίζοντας την αποστολή του.

Σε ηλικία 20 ετών, μετά τον θάνατο του πατέρα του, έχοντας έμφυτη κλίση και επηρεαζόμενος από την προσωπικότητα του πολιούχου μεγάλου ασκητού Αγίου Γερασίμου και του γείτονός του, επίσης μεγάλου ασκητού Αγίου Ανθίμου, εγκαταλείπει τα πάντα και φθάνει στο «Ξηροσκόπελο», μικρό νησάκι στην κάτω Λειβαθώ Βλαχερνών και τόπο εξορίας κληρικών από του Άγγλους. Εξόριστος τις ημέρες εκείνες ήταν και ο περίφημος Ζακύνθιος κληρικός Νικόλαος Καντούνης. Δεν έμεινε όμως πολύ διάστημα καμφθείς από τις ικεσίες της χήρας μητέρας του και της απροστάτευτης αδελφής του. Επιστρέφει λοιπόν μοναχός στον κόσμο, αλλά ολόκληρη η ζωή του αποδεικνύεται συνεχής ασκητικός αγώνας και συνεπής επαγρύπνηση των μοναχικών ιδεών και αποφάσεών του.

Το 1836 μ.Χ. χειροτονείται διάκονος και πρεσβύτερος, με το όνομα Παΐσιος, υπό του Αρχιεπισκόπου Κεφαλληνίας Παρθενίου Μακρή. Δεν επεζήτησε εφημαριακή θέση. Συνήθως λειτουργούσε στο εξωκκλήσι του Αγίου Σπυρίδωνος στον Πλατύ Γιαλό, όπου συνέρρεε πλήθος πιστών, για να λειτουργηθεί και να ακούσει τα θερμά κηρύγματά του. Υπήρξε η προσωποποίηση της ελεημοσύνης και θερμός συμπαραστάτης των αδυνάτων. Έλαβε από τον Θεό το χάρισμα της προφητείας και «προΰλεγε τὰ μέλλοντα συμβαίνειν εἰς πρόσωπα, οἰκογενείας καὶ γενικώτερον τῆς κοινωνίας», όπως γράφεται στην εισήγηση της Αγιοκατάταξης του.

Στις 21 Μαΐου 1864 μ.Χ., γεύεται τη χαρά της Ενώσεως της Επτανήσου με τη Μητέρα Ελλάδα, για την οποία εργάσθηκε με τον δικό του αντιστασιακό τρόπο πλησίον των ηρώων ριζοσπαστών, διατηρώντας και καλλιεργώντας την Ορθόδοξη Παράδοση, σε τόσο δύσκολες πολιτικές και κοινωνικές περιόδους.

Το 1867 μ.Χ., με τους φοβερούς σεισμούς της Παλλικῆς, γκρεμίζεται η οικία του και από τότε φιλοξενείται στην οικία του ξαδέλφου του Ιωάννου Γερουλάνου, πατέρα του σπουδαίου χειρουργού Μαρίνου Γερουλάνου.

Λόγω της διαδοθείσης φήμης από τα πολλά θαύματα, αποφεύγοντας το φοβερό ύφαλο της πνευματικής ζωής, τον επάρατο εγωισμό, καταφεύγει στη γνωστή μέθοδο μεγάλων Ασκητών να προσποιείται τον τρελό, και έτσι συγκαταριθμείται στη χορεία των Δια Χριστόν σαλών Αγίων.

Για πέντε έτη ταλαιπωρείται κλινήρης. Και ασθενής συνεχίζει να ευλογεί, να ειρηνεύει, να καθοδηγεί, να συμβουλεύει τους Χριστιανούς, οι οποίοι νυχθημερόν τον επισκέπτονται. Εκεί δέχεται την επίσκεψη του νέου Αρχιεπισκόπου Γερμανού Καλλιγά, στον οποίο προλέγει την ανάρρησή του στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο των Αθηνών.

Ο Όσιος Παναγής κοιμήθηκε το 1888 μ.Χ., και στην πάνδημη μετά τριήμερο κηδεία του εξεφώνησε περίφημο επικήδειο ο Μητροπολίτης Κεφαλληνίας Γερμανός Καλλιγάς.

Η ανακομιδή των Ιερών Λειψάνων του Οσίου έγινε στις 6 Ιουνίου 1976 μ.Χ. και η Αγιοκατάταξη του έγινε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο δια Πατριαρχικής και Συνοδικής Αποφάσεως την 4η Φεβρουαρίου 1986 μ.Χ.

Τα ιερά λείψανά του φυλάσσονται εντός αργυρής θήκης στον ιερό ναό Αγίου Σπυρίδωνος Ληξουρίου, όπου και ο τάφος του.

Ο Βίος του Αγίου Σάββα του Βατοπαιδινού του διά Χριστόν Σαλού (μέρος α´)(†) Δημήτριος Γ. Τσάμης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πρώην Διοικητής του Αγίου Όρους

Ο Βίος του αγίου Σάββα[1] είναι το πιο αξιόλογο έργο της υστερο- βυζαντινής περιόδου και ασφαλώς η κορωνίδα των έργων[2] του Φιλοθέου. Είναι έργο μεστό και γλαφυρό, που γράφηκε από τον Φιλόθεο ύστερα από πολλή προετοιμασία, φροντίδα και έρευνα.

Αφετηρία για τη συγγραφή του Βίου ήταν η μεγάλη αγάπη και ο απέραντος θαυμασμός, που ειχε ο Φιλόθεος για τον άγιο. Η ιδέα για τη συγγραφή του έργου αυτού απασχολούσε έντονα τη σκέψη του από πολύ καιρό[3]. Παράλληλα όμως φαίνεται ότι δίσταζε να αναλάβει ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα, γιατί δεν ήταν βέβαιος αν είχε τις ανάλογες δυνάμεις και τον απαιτούμενο χρόνο. Τελικά όμως κατανίκησε τους δισταγμούς αυτούς και υπερίσχυσε ο «περιφανής πόθος» του για τον Σάββα. Άλλωστε πίστευε πως η δημοσίευση του έργου αυτού θα γινόταν «κοινόν όφελος», γιατί ο άγιος ήταν «λόγου και αρετής διδασκάλιον»[4].

α) Οι πηγές τον Βίου.

Ο Φιλόθεος έζησε κοντά στον Σάββα λίγο σχετικά χρόνο[5] και γι’ αυτό ήταν αναγκαίο να συμπληρώσει τις γνώσεις του για τη ζωή του αγίου και από άλλες πηγές.

Για τα πρώτα χρόνια του Σάββα στο Άγιο Όρος, ο Φιλόθεος συγκέντρωσε πληροφορίες από συνασκητές του αγίου, που τον είχαν γνωρίσει προσωπικά και ζούσαν ακόμη όταν έγραφε τον Βίο[6]. Για τις περιπέτειες και τις περιπλανήσεις του Σάββα στους άγιους Τόπους πληροφόρησαν τον συγγραφέα, «άνδρες αγαθοί και τιμάν ειδότες αρετήν τε και αλήθειαν άμα». Με τους ανθρώπους αυτούς και με τους μαθητές του αγίου επικοινώνησε ο Φιλόθεος πριν και μετά τον θάνατο του Σάββα[7]. Γενικά προσπαθούσε να συγκεντρώσει τις πληροφορίες «των καλώς ειδότων εκείνα καλώς και φιλαλήθως λεγόντων»[8].

Βασική όμως και πολύτιμη πηγή του Φιλοθέου για τον Βίο του αγίου Σάββα ήταν ένας παλιός του φίλος, μοναχός από τη μονή του Βατοπεδίου. Ο μοναχός, που δεν κατονομάζεται, δεν ανήκε αρχικά στην ομάδα των μαθητών του Σάββα. Όταν όμως τον γνώρισε καλύτερα, αφοσιώθηκε σ’ αυτόν ολόψυχα[9] και τον υπηρέτησε μέχρι τον θάνατό του. Ο μοναχός αυτός εμπιστεύτηκε στον Φιλόθεο τις εμπειρίες και τις γνώσεις του από τη συνεχή συμβίωσή του με τον Σάββα, ο οποίος, λέγει ο Φιλόθεος, «ταύτα και προς τον μαθητήν αυτός εκείνος περί που τους της ζωής επιλόγους ωφελείας έλεγε χάριν και πολλούς τινας έσχε τους των εκείνου τα πλείω γε συνειδότας, εί και των άλλων εκείνος αξιώτατος και προύχων εις μαρτυρίαν των αυτός αυτού πολλώ τινι δηλαδή τω μέτρω, ως γε εγώ νομίζω, οίμαι δ’ ότι και των ευ ειδότων εκείνον έκαστος»[10]. Οι εκμυστηρεύσεις αυτές του Σάββα απετέλεσαν τη βάση του Βίου[11].

Εκτός από τις πληροφορίες που συγκέντρωσε από τις πηγές αυτές, ο Φιλόθεος είχε γνωρίσει προσωπικά τον Σάββα στη μονή του Βατοπεδίου του Αγίου Όρους[12]. Την εποχή εκείνη ο Φιλόθεος μόλις είχε γίνει μοναχός και ο Σάββας ειχε πρόσφατα επιστρέψει στον Άθω μετά από είκοσι χρόνια απουσίας[13]. Ο Φιλόθεος θυμάται με πολλή συγκίνηση τη γνωριμία του με τον Σάββα. Ιδίως αναπολεί με νοσταλγία τις εμπειρίες από τη συμβίωση και τη συναναστροφή του με τον άγιο και μάλιστα τα θαυμαστά γεγονότα, στα οποία ο ίδιος ήταν «αυτόπτης» και «αυτήκοος»[14]. Από τότε έγινε ανθουσιώδης μαθητής του Σάββα και τον ανεγνώριζε ως πνευματικό του καθοδηγό. Ο άγιος έγινε για τον Φιλόθεο ο «φιλόστοργος πατήρ», που τον δέχτηκε ανεπιφύλακτα με όλη του την αγάπη, και τον καθοδηγούσε στην αρετή, «λιμήν οίον παντοδαπής αναψύξεως και φθεγγομένη και σιωπώσα παραίνεσις»[15]. Οι δύο άνδρες συνδέθηκαν με βαθιά φιλία, αγάπη και έγιναν ομόψυχοι και «συμφυείς»[16].

Ο Φιλόθεος, καθώς είχε πλέον την απόλυτη εμπιστοσύνη του Σάββα, μπορούσε να ακούει τις πνευματικές εκμυστηρεύσεις από τον πλούτο των εμπειριών του αγίου[17]. Ένα τέτοιο περιστατικό έμεινε ανεξίτηλο στη μνήμη του Φιλοθέου. Στην εορτή της Μεταμορφώσεως ο Σάββας θέλησε να φανερώσει στον Φιλόθεο κάτι από το μυστήριο της θεοφανείας, του οποίου ήταν κοινωνός. Με ορισμένες χαρακτηριστικές λεπτομέρειες, που δείχνουν τον βαθύ σύνδεσμο των δύο ανδρών, ο Φιλόθεος περιγράφει τη σκηνή αυτή με ιδιαίτερη ζωηρότητα: «Επεί τα της δεσποτικής μεταμορφώσεως πανδημεί πανηγυρίζοντες ήμεν… τα χείλη μοι τοίς ωσίν εμβαλών, ώστε δή και προσάψασθαι, “εις τούτο το μυστήριον εν απορρήτοις”, είπεν, “ω βέλτιστε, φθάσαι δει τον προς την ευαγγελικήν επειγόμενον τελειότητα”. Εγώ δε προς τον λόγον εκπλαγείς στρέφω τους οφθαλμούς αθρόον προς την ιεράν όψιν εκείνην, ώστ’ αν ερέσθαι τι περί τούτου σαφέστερον… την όψιν ούτω δεδοξασμένην είδον και χαράς υπερβαλλούσης και λαμπρότητος έμπλεων, ως άρτι τότε της δεσποτικής μετασχούσαν εκείνης θεοπτίας τε και μεταμορφώσεως»[18].

Έτσι ο Φιλόθεος για τη συγγραφή του Βίου δεν εξαρτάται μόνο από τις πηγές που αναφέραμε, αλλ’ έχει και ο ίδιος τις δικές του εμπειρίες, που τις παραθέτει με ιδιαίτερη ικανοποίηση[19].

β) Η «μωρία» τον αγίου Σάββα.

Ο Σάββας κατά περιόδους προσποιήθηκε ότι ήταν «μωρός» και γι’ αυτό συγκαταλέγεται στην ομάδα των αγίων που ονομάζονται οι «διά Χριστόν Σαλοί». Το θέμα των αγίων αυτών είναι μεγάλο και περίπλοκο[20]. Εμείς εδώ θα περιοριστούμε να διατυπώσουμε μερικές βασικές θέσεις σχετικά με τη «μωρία» του Σάββα, όπως την ερμηνεύει ο Φιλόθεος.

Η αναγνώριση των διά Χριστόν Σαλών ως αγίων αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Προχωρώντας στη μελέτη του αρχιμ. Παύλου Παπαδόπουλου για τους διά Χριστόν σαλούς ως ηθικά και ποιμαντικά πρότυπα (προηγούμενο άρθρο: http://www. pemptousia.gr/?p=56325), βλέπουμε στο σημερινό δημοσίευμα τα ισχύοντα σχετικά με την αγιοκατάταξη στην Ορθόδοξη Εκκλησία, τόσο γενικά όσο και ειδικότερα με την περίπτωση των Διά Χριστόν σαλών.

4. Η αναγνώριση των αγίων

Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν αγιοποιεί, δεν κατασκευάζει αγίους, δεν προβιβάζει, ούτε ανεβάζει πρόσωπα σε βαθμούς αγιοσύνης, αλλά αναγνωρίζει επίσημα την υπάρχουσα αγιότητα κάποιου προσώπου, που βρίσκεται κοντά στον Θεό[1]. Από τους όρους «αναγνώριση» και αγιοποίηση των αγίων, ο πιο ορθός είναι ο όρος «αναγνώριση». Ο όρος «ανακήρυξη» δίνει την πρωτοβουλία της αναγνωρίσεως στην εκκλησιαστική αρχή, ενώ ο όρος «αγιοποίηση» είναι δυτικός[2] και δεν εκφράζει το πνεύμα της Ορθοδοξίας.

Με τον όρο «αναγνώριση» εννοείται η ιδιαίτερη ἐν Χριστῷ αποδοχή και τιμή, που αυθόρμητα αποδίδει το πλήρωμα μιας τοπικής εκκλησίας σ’ ορισμένα αποθανόντα μέλη της, τα οποία ξεχώρισαν για την αφοσίωσή τους στο Θεό[3]. Μετά την αναγνώριση, η διοικούσα Εκκλησία γράφει τα μέλη αυτά στα Δίπτυχά Της, τα προβάλλει στους πιστούς και τους προτρέπει να τα τιμούν και να τα μιμούνται[4]. Η ποιμαντική αυτή προτροπή επικράτησε να δηλώνεται με τους όρους διακήρυξη, ανακήρυξη, ένταξη, συναρίθμηση, ανάδειξη, καθολική αναγνώριση, κατάταξη και όχι αγιοποίηση ή κανονισμός[5].

Στην πρώτη Εκκλησία το κριτήριο της αναγνώρισης ενός αγίου ήταν η αναγνώρισή του από τον πιστό λαό. Αυτό σημαίνει ότι δε χρειαζόταν κάποια εκκλησιαστική διαδικασία.  Στους επόμενους αιώνες το καθεστώς αυτό σε γενικές γραμμές διατηρήθηκε, όμως λαμβανόταν υπόψη για την αναγνώριση του αγίου από την εκκλησιαστική αρχή το ορθόδοξο φρόνημα, ο μαρτυρικός ή άγιος βίος και η τέλεση θαυμάτων. Ο πατριάρχης Ιεροσολύμων Νεκτάριος γράφει τα εξής: «Τρία θεωροῦνται τὰ μαρτυροῦντα τὴν ἀληθῆ ἐν ἀνθρώποις ἁγιότητα· πρῶτον ὀρθοδοξία ἄμωμος, ἀρετῶν κατόρθωσις ἁπασῶν, ἐν αἷς ἕπεται ἡ περί τὴν πίστιν μέχρις αἵματος ἀντικατάστασις, και τέλος ἡ περί Θεόν ἐπίδειξις σημείων ὑπερφυῶν και θαυμάτων» [6].

Όταν κάποιος διακρινόταν στην αρετή και στην πίστη και ιδιαίτερα ως μάρτυρας που υπέστη αληθινά μαρτυρικό θάνατο, επερχόταν “de facto” η αναγνώρισή του ως αγίου[7]. Πολλοί από τους Μάρτυρες δεν είχαν λάβει βάπτισμα, όμως η Εκκλησία αναγνώρισε το μαρτυρικό τους τέλος ως «βάπτισμα εξ αίματος», που αντικαθιστούσε το μυστήριο του βαπτίσματος[8]. Έτσι αναγνωρίστηκαν πολύ άγιοι όπως ο Πολύκαρπος Σμύρνης, Ιγνάτιος Αντιοχείας κ.α. Με το τέλος των διωγμών, ο βασικός παράγοντας για τη διαπίστωση της αγιότητας ενός προσώπου αποτελεί ο ευσεβής βίος και η τέλεια εν Χριστώ ζωή[9].